Bebeklerde topuk kanı neden alınır konusu her ebeveynin merak ettiği konular arasında yer alır. Topuk kanı alımı yeni doğan bebeklerde ayağının arka tarafından alınır. Alınan bu birkaç damla içerisinde bebekte doğumsal herhangi bir hastalık olup olmadığına bakılır. Topuk kanı tarama testinin en büyük amacı, bebekte herhangi bir hastalık varsa bu hastalığın erken teşhisidir. Erken teşhis yapılan hastalıkların tedavisi daha kolay olur.
İçindekiler?
Bebeklerde Topuk Kanı Alınmasının Nedeni
Bebeklerde topuk kanı özellikle Türkiye’deki akraba evliliklerinin çok fazla olmasından dolayı alınır. Bebeklerde topuk kanı testinde kistik fibrosiz, biotidinaz eksikliği, hipotiroidi ve fenilketonüri gibi bebeğin yaşamı boyunca sorun yaşamaması için bakılır. Bunun dışında beyin hasarından dolayı zeka geriliği, kalıtsal bozukluklar, tiroid besi rahatsızlıkları ve enzim eksikliklerine de bakılır. Topu kanı alımı tüm doğum hastanelerinde uygulanan bir tarama testidir. Kan testi alındıktan sonra sağlık bakanlığınca çocukta anormal ya da şüpheli bir durum gözlemlendiyse zaman kaybetmeden bebeğin ailesine haber verilir. Şüpheli çıkan test sonuçlarına yeniden bakılır. Hangi hastalıktan şüpheleniliyorsa o hastalığın tam teşhisi için daha geniş testler ve taramalar yapılır.
Bu testler yapıldıktan sonra hastalığın tam teşhisi yapıldıysa ve bebekte gerçek bir hastalık varsa bu alanlarda daha çok gelişmiş olan hastanelere sevk edilir. Bu hastanelerde bebeğin düzelebilmesi için ya da hastalığın daha fazla ilerlememesi için çeşitli tedaviler yapılır. Bebeklerde topuk kanı yüksek çıkarsa ailesine de hastalık hakkında detaylı bilgi verilir. Bu bilgiler doğrultusunda bebeğin hastalığı için gerekli olan her şey yapılmalıdır. Hastaneler bir süre sonra bebeğin tedavisini tamamlar. Bebeğin tedavisi evde devam etmelidir. Bu tedavinin en iyi şekilde yapılabilmesi için de ailenin bebeğe karşı dikkatli ve hassas davranması gerekir.
Bebeklerde Topuk Kanı Ne Zaman Alınır?
Bebeklerde topuk kanı ne zaman alınır diye bakıldığı zaman genelde yeni doğanın 3. ve 5. Günleri arasında değişir. Topuk kanı genelde bebek hastanede doğduktan sonra taburcu edilmeden bakılır. Yeni doğan bebeklerde henüz herhangi bir hastalığın belirtisi olamadan bu tarama testinin yapılmış olması gerekir. Özellikle zor ve sorunlu doğumlarda topuk kanı en erken doğduktan 1 gün sonra alınır. Uzmanlar topuk kanı testinin bebek hastaneden taburcu olmadan kesinlikle alınması gerektiğini düşünür. Tarama testinde sorun görülüyorsa doğumdan sonra 7- 10 gün içinde de yeniden alınması önerilmektedir.
Bebeklerde Topuk Kanı Sonucu Ne Zaman Çıkar?
Bebeklerde topuk kanı sonucu ne zaman belli olur konusu ebeveynlerin en çok endişe duyduğu konulardan biridir. Özellikle doğum süreci zor geçmiş olan bebeklerde ya da hamilelik sürecinde sürekli sorun çıkan bebeklerde herhangi bir hastalığın olup olmaması aileler tarafından oldukça merak edilen bir konudur. Fakat topuk kanı tarama testi yapıldığı zaman sonuçlarla hemen karşılaşılmaz. Bu nedenle aileler bu konuda endişe duya bilir. Aynı zamanda test sonucunda herhangi bir sorun gözlemlenmediği zaman aile aranarak bilgilendirilmez. Bu konuda aileler topuk testinin çıkmadığını düşünebilir. Topuk testinde herhangi bir sorun gözlemlendiği zaman aile aranır ve bebeğin geniş kapsamlı bir hastaneye gitmesi gerektiğinin bilgisi verilir. Topuk kanı sonucu ne zaman çıkar diye bakıldığı zaman kan alındıktan sonra genelde 3 hafta sonra testi belli olur.
Bebeklerde Topuk Kanı Almak Zorunlu Mu?
Bebeklerde topuk kanı aldırmak zorunlu mu diye bakıldığı zaman aslında zorunlu olan bir durum değildir. Fakat bebeğin vücudunda tüm yaşamı boyunca savaşacağı bir hastalık varsa bunu tespit edebilmek için tarama testinin yapılması gerektiği tüm doktorlar tarafından önerilir. İkinci topuk kanı testi de bebeğin durumuna göre alınması gereken tarama testidir. Bebek prematüre olarak doğduysa, bebekte kan değişimi yapıldıysa, ilk alınan topuk kanında bebek antibiyotik kullanıyorsa, bebek yeterince beslenmeden topuk kanı alındıysa ya da bebeğin ilk topuk kanı doğduktan sonra 24 saat içinde alındıysa ikinci kez topuk kanı alınması gerekir. İlk bebeklerde topuk kanı testinde çıkmayan sonuçlar ikinci topuk kanı testinde çıka bilir.
Bebeklerde Topuk Kanı Alma Sonucu
Bebeklerde topuk kanından down sendromu gibi kalıtsal hastalıklar görülebilir. Fakat down sendromu zaten hamilelik sürecinde belli edilebilen bir hastalık olduğu için down sendromunu tespit edebilmek için topuk testini yaptırmaya gerek yoktur. Bununla birlikte down sendromlu bebeklerde doğdukları zaman görüntülerinden hemen anlaşılır. Yani doktorların o bebeğin down sendromlu olduğunu anlaması için bebeğin dış görüntüsüne bakması yeterli olur. Down sendromlu olan bebekler gebeliğin ilk haftalarında kendini gösterecektir. Bu durumda bebeğin alınıp alınmayacağı kararı tamamen anne ve babaya bırakılır.