Bebeklerde pamukçuk genel olarak yeni doğan bebeklerde görülmektedir. Vücutta pek çok sayıda mantar ve bakteri türü dengeli bir biçimde bulunmaktadır. Bu dengenin bozulduğu durumlar ortaya çıktığında ise hastalıklar meydana gelmektedir. Mantar veya bakteri ürünün hızlı bir şekilde çoğalması ve vücuttaki sayısını arttırması enfeksiyon hastalıklara neden olmaktadır. Bu hastalıklardan biri ise pamukçuktur. Her yaştan bireyde görülmesine rağmen sıklıkla bebek ve çocukları etkilemektedir. Yeni doğmuş olan bebeklerin huzursuz olmasına neden olan bu hastalık, emmeyi reddetmelerine de sebebiyet vermektedir. Özellikle yeni doğmuş olan bebeklerin ilk 3 ayında bu hastalığın görülme riski daha fazladır. Çünkü bu dönemde bebeklerin bağışıklık sistemi yeni gelişmeye başlamıştır ve bu hastalığa karşı hassastır.
İçindekiler?
Bebeklerde Pamukçuk Nedir?
Dil ve ağız bölgelerinde oluşan pamukçuk, bir mantar enfeksiyonudur. Ağız içinde oluştuğu durumlarda oral kandidiyazis; boğaza doğru ilerlediği durumlarda ise orofaringeal kandidiyazis adı altında anılmaktadır.
Bebeklerde ağızda pamukçuk hafif şiddetli bir hastalıktır. Ciddi belirtilere neden olmadığı için, hastalığın fark edilmesi zor bir durum olabilmektedir. Ancak bağışıklık sistemi güçlü olmayan bebeklerde, hastalık daha şiddetli olarak seyretmektedir. Bundan dolayı pamukçuk belirtilerinin gözlemlendiği zaman, bebeklerin sağlık kuruluşuna götürülmesi önemlidir. Eğer emziren bir annenin bebeğinde pamukçuk durumu gözlemlenirse, mantara bağlı olarak göğüste enfeksiyon söz konusu olabilmektedir. Bundan dolayı annenin de tedavi görmesi gerekmektedir.
Bebeklerde Pamukçuk Belirtileri Nedir?
Bebeklerde pamukçuk belirtileri farklı aşamalarda gözlemlenmektedir. Eğer ağızda oluşmuşsa, ilk zamanlarda hafif seyretmektedir. Bundan dolayı belirtinin fark edilmesi mümkün olmayabilir. Ancak pamukçuğun kendi kendine iyileşmemesi veya tedavi edilmemesi durumunda belirtiler ilerlemektedir. Bu açıdan ağızda görülen pamukçuk belirtileri şu şekildedir:
- Yanakların iç yüzeyi, dilin üst bölümü, boğaz, diş eti ve bademciğin üzerinde beyaz tabakalar
- Ağızda kötü tat
- Yutma güçlüğü
- Beyaz tabakaların olduğu yerlerde hassasiyet ve ağrı
- Beyaz tabakaların kazınması durumunda meydana gelen kan sızıntısı
Eğer bebeğinizin ağız içi kontrolünü yapmıyorsanız, bebeklerde pamukçuk belirtisi ile karşılaşmanız daha zordur. Bundan dolayı ise bebeklerinizde emme güçlüğü ve aç olmasına rağmen emmeyi reddetmesi gibi durumlarla karşılaşırsınız. Aynı zamanda bebeklerin sürekli olarak huysuzluk yapma ve ağlama belirtileri gösterir.
Bebeklerde Pamukçuk Neden Olur?
Bebeklerde pamukçuk neden olur sorusunun en kısa cevabı Candida Albicans adlı mantardır. Bu mantarlar, sağlıklı olan bütün bireylerin ağzının içinde belirli bir miktarda bulunmaktadır. Bu açıdan diğer mantar ve bakteri türleri ile beraber dengeli bir biçimde yaşayarak ağız florasını oluşturmaktadır. Ancak herhangi bir sebepten ötürü bu mantarın üremesinin kontrol altında olmaması, pamukçuğa neden olmaktadır.
Bu hastalığın en yaygın sebebi ise antibiyotik kullanımıdır. Birçok farklı hastalığın tedavisinde kullanılan antibiyotikler, vücuttaki bakteri türünün ölmesine neden olmaktadır. Bundan dolayı mantar enfeksiyonu hastalıklarına yakalanmak kolaylaşmaktadır. Anne adaylarının hamilelik dönemlerinde aşırı derece antibiyotik kullanması bu mantarın üremesine neden olmaktadır. Böylelikle doğum ile birlikte bebeğin sindirim sistemi ve solunum yollarına bu mantar geçmektedir. Aynı zamanda B12, folik asit ve demir gibi mineral ve vitamin eksiklikleri, bebeğin stres altında kalması ve bazı gıda alerjileri de bebeklerde pamukçuk başlangıcı ile doğru orantılıdır.
Bebeklerde Pamukçuk Nasıl Geçer?
Bebeklerde pamukçuk nasıl geçer sorusu birçok anneyi meraklandırmaktadır. Pamukçuk hastalığı kendi kendine iyileşmediği için, tedavi edilmesi gerekmektedir. Ağız ve boğazda oluşan bu lezyonların el ile temizlenmemesi ise büyük bir önem taşımaktadır. Bundan dolayı bebeklerde ağızda pamukçuk tedavisi karbonat kullanılarak yapılmamalıdır.
Eğer el ile müdahale yapılırsa, mukus tabakası bozulacağı için enfeksiyon daha fazla yayılabilmektedir. Bundan dolayı doktor kontrolünde tedavinin yapılması önemlidir. Bu hastalığın mantar kaynaklı olması, antimitokitli damlaların kullanılmasını gerektirmektedir. 7 ila 10 gün aralığında kullanılan bu damlalar, ağızdaki mantarları öldürmektedir. Eğer annenin göğsünde enfeksiyon gözlemlenmişse, bunun için Klotrimazol gibi mantarları öldüren kremler kullanılmaktadır.
Bebeklerde Pamukçuğa Ne İyi Gelir?
Bebeklerde ağızdaki pamukçuk nasıl temizlenir sorusunun tek cevabı damlalardır. Bundan dolayı doktor gözetimi ve tavsiyesi altında damla kullanımı yapılmalıdır. Bebeklerde pamukçuk ilacı kullanımına ek olarak yapılabilecek birkaç adım daha mevcuttur. Bu açıdan ilk olarak bebeklerde pamukçuk gözlemleniyorsa, annenin göğsünde herhangi bir kızarıklık olup olmadığını kontrol etmesi gerekmektedir.
Aynı zamanda emzirirken göğüslerde ağrı da hissedilebilmektedir. Bu durumların gözlemlenmesi durumunda annenin de pamukçuk hastalığına yakalanmış olma riski fazladır. Buna ek olarak çocuklarda pamukçuk hastalığı kaynaklı ağız içi yaraları bulunuyorsa, çocukların sulandırılmış gıdalar ile beslenmesi önerilmektedir. Eğer anneler göğüs pompası kullanıyor ise, sökülebilen parçalar sirkeli suda yıkanabilir. Göğüs pedi kullanılması durumundaysa, bu mantarın oluşmasını engellemek için plastik olmayan pedlerin kullanılması gerekmektedir.
Bebeklerde Pamukçuk Oluşması Nasıl Önlenir?
Bebeklerde boğazda pamukçuk oluşmaması adına hijyene ve temizliğe dikkat etmek büyük bir önem taşımaktadır. Bunun dışında ise emziren annelerin aşağıdaki maddelere dikkat etmesi gerekmektedir:
- Emzirmeden önce ellerin yıkanması önemlidir.
- Emzirme öncesinde göğüslerin kuru ped ile silinmesi veya günde 1 defa hafif bir şekilde yıkanması yeterlidir.
- Emzirmenin ardından birkaç damla sütün göğüs ucuna sürülmesi önerilmektedir. Bunun için sabun veya karbonatlı su sürülmemelidir. Çünkü göğsün gereğinden daha fazla temizlenmesi, flora dengesinin bozulmasına neden olmaktadır.
- Eğer göğüs uçlarında çatlaklar varsa, bu durum mantar oluşumunu arttırmaktadır. Bundan dolayı göğüs ucu kremi kullanılabilir.
Bebeklerde Ağız Bakımı Nasıl Yapılmalı?
Bebeklerde pamukçuk bitkisel tedavisi ile giderilen bir hastalık değildir. Bundan dolayı evde tedavi uygulamadan önce bebeğin doktor kontrolünden geçmesi gerekmektedir. Ancak bu hastalık ile karşılaşmamak adına bebeklerin ağız bakımının düzgün ve düzenli bir biçimde yapılması önemlidir. Eğer yeni doğmuş olan bebeklerin ağızlarının içi normal bir görünüme sahip ise, özel bir bakıma gerek yoktur. Bu açıdan beslenme ve emme sonrasında ağız içinde kalıntı kalmıyorsa, sadece kaynatılmış ve sonrasında ılıtılmış suya bastırılan gazlı bez yardımıyla ağzın içi hafif bir şekilde temizlenmelidir.
Anne sütü ile beslenen bebeklerde pamukçuk riskinin görülmesi daha az olasıdır. Ancak dezenfekte edilmeyen emzikler ve biberonlar pamukçuğa neden olmaktadır. Tedavi edilmemesi durumunda ise bebeklerin emme konusunda isteksiz olması görülmektedir. Bundan dolayı hem ağız bakımı hem de bebeklerde pamukçuk bakımı konularına önem verilmelidir.
Bebeklerde Pamukçuk Ağrı Yapar Mı?
Bebeklerde pamukçuk ağrı yapar mı sorusu birçok anne tarafından merak edilmektedir. Ancak yapılan araştırmalar sonucunda, birçok bebeğin ağrı hissetmediği sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda Ulusal Sağlık Servisi, pamukçuk hastalığının ciddi bir sorun olmadığı ve kısa süreli bir tedavi sonrası geçtiğini belirtmiştir. Ancak tedavi edilmediği süre boyunca ağrının görülmesi yüksek bir olasılıktır.
Anneye Pamukçuk Nasıl Bulaşır?
Emziren annelerin bebeklerinde pamukçuk oluşması, anneye de pamukçuğun geçmesine neden olmaktadır. Bu açıdan bebeklerde pamukçuk bulaşıcı mı sorusunun cevabı evettir. Sonrasında ise enfeksiyon, göğüs ve bebeğin ağzı arasında gidip gelmektedir. Annelerde pamukçuk belirtileri ise şu şekildedir:
- Emzirme esnasında acı
- Normal olmayan hassas, kırmızı ve kaşıntılı göğüs ucu
- Göğüslerin içinde bıçak saplantısına benzeyen ağrıların olması
- Göğüs ucunun etrafında bulunan bölgedeki derinin pul pul ve parlak olması