Anneler, bebeklerini uyurken izlemekten büyük keyif alırlar. Minik yavrularının doğru nefes alıp almadığına odaklanan genç anneler zaman zaman yersiz endişelere kapılabilirler. Peki, bebeğinizin doğru nefes alıp almadığını nasıl anlarsınız?
İçindekiler?
Yeni Doğan Bebek Nasıl Nefes Alır?
Yenidoğan bebekler sadece burundan nefes alırlar. Sakin ve ağzı kapalı şekilde uyuyan bebekler burundan nefes alıp verdikleri sürece her şey yolunda demektir. Fizyolojik açıdan doğru nefes alıp vermede;
- Dudaklar kapalıdır.
- Dil, damağa değecek şekilde konumlanır.
Bebeğin ağzı açıksa ve uyurken horluyorsa nefes alımı doğru değildir. Hafif horlama uykunun kesintiye uğramasının da sebebidir. Dilin aşağıda kalması durumunda akciğerlere giden hava akışı azalır ve genel sağlık üzerinde olumsuz etkiler oluşabilir.
- Doğru alınmayan nefes bebeklerde rahatsız uykuya neden olurken bu durum enfeksiyon sıklığına, huzursuzluğa, gelişim geriliğine ve yetersiz beslenmeye yol açabilir.
Sık horlama, kesilen uyku ve geceleri huzursuzluk belirtilerinin baş göstermesi halinde bebeğin gelişimini takip eden hekim bilgilendirilmelidir. Yapılan klinik çalışmalar “özel tasarlanmış emzik” kullanımının yenidoğanda doğru ve rahat nefes alımını desteklediğini ortaya koymuştur. Bebeğin nefes alış şekline bakarak basit sağlık sorunları teşhis edilebilir.
Yeni Doğan Bebek Nefes Alırken Hırıltı
Bebeklerde yaşanan küçük sağlık sorunları bile ebeveynler için endişe kaynağıdır. Gaz, hapşırma, öksürme, hafif ateş ve iştahsızlık sürekli yaşanabilir. Ancak hırıltılı nefes alma problemi akıllara akciğer hastalıklarını getirir.
Bebeklik ve çocukluk çağı sorunları arasında yer alan hırıltı, genellikle evde basit tedbirlerle kendiliğinden geçebilir. Özellikle yenidoğanda hırıltının en temel nedeni; nefes yollarının bir yetişkine nazaran daha dar olmasıdır.
Bronşların darlığı balgam türü sıvıların nefes alımını zorlaştırmasına neden olur. Bebek hızlı nefes alıp vermeye çalışırken burun ve göğüsten hırıltı duyulur. Alerji, çeşitli enfeksiyonlar ve sıvı dolgular zaten dar olan burnu tıkar bu da hırıltılı nefes alıp vermeye yol açar.
Hava kirliliği veya enfeksiyona bağlı göğüs hırıltısının belirtileri arasında;
- Hızlı nefes alıp verme
- Nefes almak için burun kanallarında görülen hareketlilik
- Nefes almak için göğüs kafesinde görülen hareketlilik
- Boyun kasları ve kaburga bölgesinde oluşan çukur
- Mukoza sıvısının oluşturduğu dolgunluk sebebiyle burundan çıkan baloncuklar sayılabilir.
Alerji, solunum yolu enfeksiyonu, astım, nefes borusuna yabancı cisim kaçması veya sigara dumanına maruz kalınması bebeklerde göğüs hırıltısına neden olabilir. Azalmayan hırıltıya öksürük eklenmişse, nefes alış verişi sıklaşmışsa, cilt rengi soluklaşmışsa, huysuzluk ve bitkinlik varsa, iştah kapalıysa ve en önemlisi ateş yükseliyorsa zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
İlgini Çekebilir? Bebeklerde Dudak Bağı Nedir? Nasıl Olmalı?
Yeni Doğan Bebek Nefes Sayısı
1 dakika içinde nefes alıp verme sayısı aynı zamanda solunum sıklığını gösterir. Bu rakam;
- Bebeklerde 18-24
- Çocuklarda 16-22 ve
- Sağlıklı bir yetişkinde 12-20 arasındadır.
Bebek gelişiminde önemli göstergelerden birisi olan nefes sayısı düzenli olarak takip edilmelidir. Sağlıklı bir bebek dakikada 18-24 kere nefes alırken küçük sapmalar yaşanması normal kabul edilmelidir. Büyük farklılıklarsa önemli sağlık sorunlarının habercisi olabilir.
- Solunumun takibi bebeğin akciğer fonksiyonlarının tam olarak çalıştığının göstergesidir.
- Her şeyin normal olduğunu anlamak için 1 dakika boyunca nefes alıp verme sayısı gözlemek yeterli olacaktır.
Artan nefes sayısı akıllara enfeksiyona bağlı üst solunum yolu hastalıklarını getirmelidir. Ateşli hastalıklar da solunum sayısının artmasına neden olabilir. Erken teşhis ve tedavi her zaman için önemli sağlık sorunlarının önüne geçmede etkilidir.
Göğüs hırıltısının evde tedavisi için tıkanıklığı giderecek aspiratörler kullanılabilir. Geniz ve solunum yolunu kapatan balgamın sökülebilmesi rahatlama sağlayacaktır. Bebeğin yaşadığı odanın nem oranı ayarlanmalıdır. Yaşamsal konfor için standart kabul edilen %45-%55 nem aralığı korunmalıdır.
Yenidoğan Bebek Nefes Alma Zorluğu
Bebeklerde doğumdan hemen sonra çeşitli solunum rahatsızlıkları yaşanabilir. “Solunum sıkıntısı sendromu” adı verilen durum sıklıkla prematüre bebeklerde görülür. Akciğerleri tam olarak gelişmemiş prematüre bebeklerde ekstra oksijen ihtiyacı yaşanması normaldir.
Yenidoğan solunum sıkıntısı sendromu özellikle; çoğul gebeliklerde, sezaryen doğumda, anne şeker hastasıysa veya enfeksiyon halinde görülür. Solunum sıkıntısı doğumu takip eden ilk 24 saat içinde ortaya çıkar. Yenidoğan bebek nefes alma zorluğu yaşıyorsa belirtiler;
- Maviye dönen cilt tonu
- Nefes alırken hırıltı
- Burun deliklerinde genişleme
- Hızlı nefes alıp verme ve
- Nefes alırken göğüs kemiğinin içerik kaçmasıdır.
Teşhis, bebeğin muayenesi esnasında konur. Ek tetkik olarak kan testleri ve göğüs röntgeni istenebilir. Yapılacak değerlendirmelerin ardından hekim, bebeğin yoğun bakım ünitesi alınmasına karar verilebilir.